• Ontdek
  • Op de kaart
  • Missies
  • Profiel
  • Ontdek

  • Op de kaart

  • Missies

  • Profiel

Zet je avontuur meteen verder!

Laatste Oordeel

Angst voor de hel

De angst voor de hel. Eeuwenlang werd het beeld van de brandende hel gebruikt om de gelovigen in het gareel te houden, levensgroot uitgebeeld in de schilderkunst.

Commandobunker Kemmelberg

De Koude Oorlog

Pas begin deze eeuw is vrijgegeven dat er onder de Kemmelberg een commandocentrum gebouwd was om ons te waarschuwen voor nucleaire aanvallen vanuit de voormalige Soviet-Unie.

Sint-Pauluskerk

Iedereen helpt bij de brand in de Sint-Pauluskerk

In 1679 sloeg de bliksem in op de toren van de kerk, en in de nacht van 2 op 3 april 1968 stortte een deel van het gewelf in na een brand. Buurtbewoners brachten de kerkschatten in veiligheid.

Dr. Guislain

Geestesziek

Psychisch welzijn staat tegenwoordig hoog op de agenda. Maar tot in de 19e eeuw was dat vaak lang niet zo...

Ontdek het erfgoed in het echt

Suske en Wiske Museum in Kalmthout

Suske en Wiske Museum

Wist u dat het museum sinds november 1997 ingericht is in de voormalige villa van Willy Vandersteen? Studio Vandersteen werkt er nog steeds op de eerste verdieping aan de nieuwe Suske en Wiske-verhalen. In 2019 kreeg het gebouw een grondige renovatie, ook de installaties werden vernieuwd waardoor het museum nu...

Kalmthout
Heemmuseum Oevel

Heemmuseum Oevel

Voormalig gemeentehuis van de gemeente Oevel voor de fusie met Westerlo, oorspronkelijk pastorij van de St. Michielsparochie van Oevel. De permanente collectie omvat 3 grote thema's: lokale geschiedenis en folklore - landbouwalaam en ambachtelijke voorwerpen - interieurs.

Westerlo
Internationaal Marionettenmuseum Peruchet in Elsene

Internationaal Marionettenmuseum Peruchet

In een pittoresk landelijk boerderijtje van de 18de eeuw bevindt zich een collectie van duizenden marionetten. De oudste dateren van de 18de eeuw. Vaak zijn personages gebaseerd op legendes of fabels.

Elsene
Explorastory

Kwelgeesten

Kwelgeesten

Zeker in de middeleeuwen was er nog niet zo veel kennis over allerhande natuurfenomenen. Mensen zagen overal de hand van God in. Dat denken werd uiteraard aangemoedigd door de katholieke Kerk. Dankzij dat bijgeloof konden de volgelingen makkelijk in het gareel worden gehouden. 

Standbeeld Lange Wapper voor het Steen in Antwerpen
Beeld van Lange Wapper aan de ingang van Het Steen, 1962 - Foto Albert Poels

Tot diep in de 20e eeuw werden er nog verhalen over kwaadaardige watergeesten doorverteld.

Een van die kwaadaardige verschijnselen was de watergeest. Die werd vooral gebruikt om kinderen bang te maken voor waterputten en meren. De watergeesten kregen overal een andere afschrikwekkende naam. Tot diep in de 20ste eeuw werden veel van die verhalen nog doorverteld.

Veel verhalen over watergeesten zijn verzameld op de website van de volksverhalenbank.

Water is een bron van leven, het is doorgaans rustgevend en helend, het wordt gebruikt als relaxatie. Vaak wordt het ook een genezende kracht toegedicht. Daarom is het zo aantrekkelijk. In de psychiatrie was ‘badverpleging’ lange tijd een veel gebruikte toepassing. Maar water kan ook gevaarlijk zijn. De watergeesten waren er vooral om kinderen te waarschuwen voor verdrinkingsgevaar.

In Ranst verraste de duivel 's nachts voorbijgangers aan de Duivelsput.

Maar ook volwassenen kregen watergeesten te zien. Zo kan je in het Zevenbergenbos in Ranst nog altijd gaan kijken naar de duivelsput. Daar verscheen volgens de legende de duivel ’s nachts aan een boer uit Ranst, die in de plaatselijke herberg iets te veel had gedronken. Duivelsputten zijn er overal. Het is ook de naam van een grote plas in Oostduinkerke waar al duizend jaar alles in verdwijnt. Zo zouden op de bodem de restanten rusten van een rijke, zelfingenomen boer met zijn paard en koets. Op de plek kan je tegenwoordig golfen. Hole 18 heet er niet toevallig The Devil’s Hole. En ja, veel golfballen verdwijnen er in het water om nooit meer te worden teruggevonden.

Voorpagina van Suske en Wiske en De Zwarte Madam, door Willy Vandersteen
Suske en Wiske en De Zwarte Madam, Willy Vandersteen - Standaard Uitgeverij

In Suske & Wiske en de Zwarte Madam spelen twee watergeesten de hoofdrol.

Voorpagina van Suske en Wiske en De verdwenen verteller door Willy Vandersteen
Suske en Wiske en De verdwenen verteller, Willy Vandersteen - Standaard Uitgeverij

Het bijgeloof speelde een belangrijke rol in een van de eerste albums van Suske en Wiske. De Zwarte Madam verscheen voor het eerst in 1947. Het is een wat duister verhaal waarin twee figuren uit de Vlaamse folklore een grote rol spelen. Het gaat om Lange Wapper, een kwelgeest uit Antwerpen. Hij werkt samen met Kludde, een watergeest die opduikt in de Scheldestreek. Lange Wapper is een reus die vooral dronkelappen het leven zuur maakt. Kludde kan zich dan weer vermommen in een hond, kat of vogel om de mensen om de tuin te leiden.