ZOO Antwerpen
Vlaanderen telt dertien erkende dierentuinen. ZOO Antwerpen werd gesticht in 1843, als allereerste dierentuin van het land.
Everzwijnen en herten, vechtend voor hun leven tijdens de jacht. Rijkelijke stillevens van visvangsten en jachtbuit. In de 17de eeuw zetten schilders als Frans Snijders en Clara Peeters dieren voor het eerst centraal. Dierenkunst groeide uit tot een volwaardig genre.
Voor jachttaferelen en stillevens met dieren van Frans Snijders en zijn tijdgenoten moet je in het Snijders & Rockoxhuis in Antwerpen zijn.
Mens en dier leven al millennia samen. Door de eeuwen heen hebben dieren voor ons verschillende betekenissen gehad: een bron van voedsel, een gevaar, een huisgenoot waar we aan gehecht zijn … Omdat dieren zo belangrijk zijn voor de mens, is het niet verwonderlijk dat ze heel wat kunst inspireerden. Maar tot in de 16de eeuw speelden dieren in onze streken een bijrol in de kunst. Ze waren te vinden in de achtergrond van schilderijen, sierden gebouwen of doken op in de marges van boeken. Vaak stonden ze symbool voor iets negatiefs.
In de 19de eeuw kende de dierenkunst een tweede bloeiperiode. Beeldhouwers zoals Josuë Dupon en schilders zoals Louis Robbe beeldden dieren af in de natuur en op het platteland.
Het KMSKA in Antwerpen, het MSK Gent, ABBY in Kortrijk en De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België te Brussel hebben heel wat dierenkunst in hun collectie.
Die dierenkunst was romantische kunst. Ze was op maat gemaakt van de stedelijke burgerij, die gefascineerd was door het leven buiten de moderne stad.
Maar ook dieren in de stad waren populair. Zo was Henriëtte Ronner-Knip bekend om haar schilderijen van huiskatten.
Naast Vlaamse weiden en bossen waren dierentuinen de plek bij uitstek waar de 19de-eeuwse animaliers zoals Karel Verlat inspiratie opdeden en naar model tekenden. Dat deden hun voorgangers uit de 17de eeuw trouwens ook al. Zo nam Jan Brueghel de dieren uit de Brusselse privéverzameling van de aartshertogen Albrecht en Isabella als voorbeeld.
In de twintigste eeuw kende de dierenkunst een dip. Kunstenaars zoals Alfred Ost – die graag trekpaarden schilderde – hielden het genre in leven. Tot vandaag zijn er artiesten die dieren centraal stellen in hun oeuvre.
Zo werd Koen Van Mechelen wereldberoemd met zijn Cosmopolitan Chicken Project. Het doel? Alle kippenrassen ter wereld kruisen tot de universele kip.
Voor meer recente dierenkunst met een hoek af, kan je bij Verbeke Foundation in Stekene terecht.