![Katuit, Dendermonde](/_next/image?url=https%3A%2F%2Fvirtmus-prod-frontdoor-endpoint-efarh7hdb0euhvcb.a02.azurefd.net%2Fcms%2Fstyles%2Fportrait_small%2Fazblob%2F2024-02%2Fe0004-4.png%3Fh%3D64ff3a86%26itok%3DRIeWtsnK&w=3840&q=75)
Reuzenommegang Katuit in Dendermonde
Reuzen spreken al eeuwenlang tot de verbeelding. Ze duiken wereldwijd op in sprookjes, mythes en legendes. In België zijn er naar schatting nog 1500 reuzen.
Het halloweenfeest wint de laatste decennia ook in Vlaanderen aan terrein. Eind oktober zie je steeds vaker uitgeholde pompoenen met lichtjes erin. Kinderen trekken verkleed van deur tot deur om snoep te verzamelen.
In zijn huidige vorm komt Halloween overwaaien uit Amerika, maar van origine is het een Europees, katholiek feest aan de vooravond van Allerheiligen (1 november).
De katholieke traditie kent veel zulke ‘bedelfeesten’. Zoals Allerheiligen, maar ook nieuwjaar of Driekoningen (6 januari). Arme mensen trokken dan langs de deuren om eten of geld te verzamelen. Het is geen wonder dat dat vooral tijdens de barre wintermaanden plaatsvond. Geleidelijk verschoof de focus naar een feest voor kinderen.
In het Huis van Alijn vertellen ze je alles over Vlaanderens weerkerende feesten en dagelijkse rituelen.
Sommige bedeldagen waren verbonden aan de feestdag voor een heilige. 11 november, de naamdag van Sint-Maarten bijvoorbeeld. Maarten leefde in de 4de eeuw en was soldaat in het Romeinse leger. Volgens de legende ontmoette hij bij de stadspoort van Amiens (Frankrijk) een verkleumde bedelaar, die hij de helft van zijn mantel gaf. De bedelaar bleek Christus te zijn, waarop Maarten zich bekeerde tot het christendom.
Het Sint-Maartenzingen gaat terug tot minstens de 5de eeuw.
In Galmaarden, Tollembeek en Vollezele gaan kinderen op oudejaarsdag van deur tot deur om hun ‘godsdeel’ (gosjdieël) te vragen.
Toen kondigde het feest ook de advent aan, de aanloopperiode naar kerst. Aan het begin van de 20ste eeuw evolueerde het, net als andere bedelfeesten, naar een kinderfeest.
Elk bedelfeest kent zijn eigen regionale gebruiken, maar veel tradities volgen hetzelfde stramien: kinderen gaan zingend en soms verkleed van deur tot deur, waarna ze beloond worden met geld of snoep. In Mechelen verkleden de kinderen zich bijvoorbeeld als Sint-Maarten en zingen ze een ‘Sinte-Mettelied’. Omdat de feesten in de donkere wintermaanden vallen, dragen de kinderen vaak lampions mee. Zo maken kinderen in de Westhoek met Sint-Maarten een lantaarn van een uitgeholde biet. Sommige gebruiken zijn door de jaren heen uitgegroeid tot licht- en lantaarnstoeten.
In het Ypermuseum houden ze de Sint-Maartenstraditie van de uitgeholde bietenlantaarns in leven. Schrijf je tijdig in en maak je eigen lantaarn.