De man met de Romeinse munt
In de vijftiende eeuw was Brugge de handelsmetropool van West-Europa. Hans Memling vond hier klanten voor elegante portretten, waaronder het intrigerende 'Man met de Romeinse munt'.
Sinds 2021 is bedelen erkend als een mensenrecht. Eeuwenlang werd het echter als een misdaad behandeld die de openbare orde verstoorde. In 1993 werden bedelen en landloperij uit het Belgische strafrecht gehaald. Uitbuiting van bedelaars blijft echter strafbaar.
In de middeleeuwen werden bedelaars als paria’s beschouwd die geen bijdrage aan de samenleving leverden. Anderzijds werd geld schenken aan een bedelaar als een daad van naastenliefde beschouwd. Liefst werden ze geweerd uit het stadscentrum. Alleen bij kermissen en feesten mochten ze deelnemen aan het openbare leven. Om aandacht en medelijden op te wekken, verkleedden ze zich en maakten ze gekke dansjes of muziek.
Bedelaars moesten in de middeleeuwen een insigne dragen.
Om overlast te beperken, voorzagen nationale en lokale overheden strenge maatregelen. De vagebonden moesten een bedelaarsinsigne dragen. Die werd uitgereikt door het gemeentebestuur.
Om landloperij in te perken, richtte de staat op afgelegen domeinen bedelaarskolonies op.
In de negentiende eeuw nam de armoede enorm toe. Om landloperij in te perken, richtte de staat bedelaarskolonies op. Op afgelegen domeinen kregen bedelaars, zwervers en armen onderdak, ver weg van de blik van de burgerij. Uiteindelijk was de Kempische kolonie van Hoogstraten, Merksplas en Wortel de enige locatie voor heel België.
Hier wilden ze bedelaars heropvoeden om ze weer in de samenleving in te schakelen. Zo veranderde het bedelaarsgesticht van Hoogstraten in 1880 in een landbouwkolonie. Gezonde bedelaars bewerkten de gronden rond het kasteel van Hoogstraten. In 1931 werd de kolonie omgevormd tot een open gevangenis met een opleidingscentrum.
Bewonder De Bedelaar van Constant Permeke in het Permekemuseum in Jabbeke.
Raak geboeid in het Gevangenismuseum van Merksplas.
Met de wet tegen de landloperij van 1866 kende Wortel-Kolonie een toestroom van arme daklozen. In 1870 werd de vrije landbouwkolonie van Wortel een onvrije weldadigheidskolonie. Tegenwoordig zijn die kolonies Unesco Werelderfgoed en een stiltegebied met een gezellige kinderboerderij.
Kom tot rust in de stille Wortel-Kolonie.
Zoek je voorouders in het bezoekerscentrum Kolonie 5-7 in Merksplas.