• Ontdek
  • Op de kaart
  • Missies
  • Profiel
  • Ontdek

  • Op de kaart

  • Missies

  • Profiel

Zet je avontuur meteen verder!

De meridiaanlijnen van Adolphe Quetelet

Meridiaanlijnen van Quetelet

Voor 1892 liepen de klokken niet gelijk bij ons. Alphonse Quetelet bedacht een hulpmiddel om tot een eenheidstijd te komen: meridiaanlijnen. Je kan er nog eentje terugvinden in de Sint-Michiels en Sint-Goedelekathedraal in Brussel!

Promotieaffiche voor de socialistische krant De Vooruit

Vierhonderd jaar kranten

Een uitlaatklep voor radicaal verschillende meningen en tegelijk een krachtig bindmiddel. Lees het hier eerst en zoek de muis!

Afbeelding van Noormannen in een Frans manuscript uit de elfde eeuw

Slagveld van Europa

Ontdek wie zijn conflicten er allemaal kwam uitvechten, en waarom net hier, van de invallen door de Vikings in de 9e eeuw tot de Tweede Wereldoorlog.

De Zimmertoren in Lier

Torenuurwerken van Lier

De kleine stad Lier in de provincie Antwerpen pronkt niet met één, maar twee bijzondere uurwerken. Ontdek ze hier!

De uur-en kalenderwijzerplaat van Leuven

Kalenderwijzerplaat Leuven

De Leuvense wijzerplaat is een zeldzame getuige van het laatmiddeleeuwse tijds- en wereldbeeld. Tijd niet als een lijn van verleden naar toekomst maar als een cyclus.

Gewonde soldaat wordt weggedragen in Passendale

Verhalen van het front (1914-1918)

Tijdens de Eerste Wereldoorlog liep het front dwars door de Westhoek. Burgers en soldaten probeerden er vier jaar lang te overleven te midden van het oorlogsgeweld.

De zonnewijzer aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Huldenberg

Grootste zonnewijzer in Vlaanderen

Wilde je vroeger weten hoe laat het was, dan keek je best eerst even naar de hemel. Precies op de middag staat de zon in het zuiden, op haar hoogste stand van de dag. Een van de grootste zonnewijzers van Vlaanderen hangt aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Huldenberg, in Vlaams-Brabant.

Ontdek het erfgoed in het echt

In Flanders Fields Museum in Ieper

In Flanders Fields Museum

Het In Flanders Fields Museum brengt het verhaal van de Eerste Wereldoorlog. In de Lakenhallen van Ieper ontdek je de Groote Oorlog door authentieke objecten, video’s, projecties en persoonlijke verhalen. Je stapt binnen in het geheugen van de Eerste Wereldoorlog. Het verleden is nog nooit zo dichtbij geweest. Uit eerste...

Ieper
Explorastory

De Duitse zomertijd

De Duitse zomertijd

Aankonding van de invoering en afschaffing van de zomertijd in 1916
Aankonding van de invoering en afschaffing van de zomertijd, Excelsior, 1916 - Bibliothèque nationale de France

Op 1 mei 1916 noteerde de West-Vlaamse schrijver Stijn Streuvels in zijn oorlogsdagboek: ‘Het zomeruur heeft iedereen in de war gebracht. (…) Al de marktgangers komen te laat aan de tram – niemand heeft eraan gedacht dat als men het uurwerk een uur doorsteekt, de tram een uur vroeger aankomt en wegrijdt. (…) 't Beste was nog van een heer die er zich in troostte met te zeggen: dat de oorlog nu toch een uur vroeger zou gedaan zijn!’

Wat was de aanleiding voor de invoering van de zomertijd bij ons?

Waar kwam deze tijdsverwarring tijdens de Eerste Wereldoorlog vandaan? Sinds de late 19de eeuw leefden de Belgen niet meer op het ritme van de natuur, maar op dat van een internationaal afgesproken uurregeling. In 1892 werden de klokken overal gelijk gedraaid. De wereld werd in tijdzones onderverdeeld. België lag aanvankelijk in die van Londen (GMT). In Duitsland moest je daar een uur bijtellen (GMT+1).

Duitse poster kondigt de overgang naar het zomeruur aan in 1916
Duitse poster kondigt de overgang naar het zomeruur aan, 1916 - Deutsches Uhrenmuseum, Furtwangen im Schwarzwald - Wikimedia Commons

Toen het Duitse leger in 1914 bijna heel België veroverde, voerden ze meteen het ‘Duitse uur’ in. Op 30 april 1916 maakten ze de verwarring compleet door ook nog eens voor het eerst het zomeruur op te leggen. Alle klokken moesten nóg een uur vooruit. In de onbezette Westhoek was het toen plots twee uur vroeger dan aan de overkant van de IJzer.

Leer meer over de Eerste Wereldoorlog in het In Flanders Fields Museum in Ieper.

Kaarsen besparen

De Amerikaan Benjamin Franklin zou in de 18de eeuw als eerste het idee hebben geopperd om in de zomer vroeger op te staan en eerder naar bed te gaan om kaarsen te besparen. De Duitsers waren tijdens de oorlog de eersten om het echt te doen, en ook hen ging het om energiebesparing. Na de oorlog werden de Belgische klokken onder gejuich weer een uur teruggedraaid. Na de Tweede Wereldoorlog schafte men de zomertijd af en koos men het hele jaar voor GMT+1. De oorlogen waren wel gedaan, maar de tijdsverwarring nog niet de wereld uit.

De Belgische legerkrant De Legerbode van 13 april 1916 over het zomeruur
De Belgische legerkrant De Legerbode over het zomeruur, 13 april 1916 - Memorial Museum Passchendaele 1917 - meemoo

De huidige regeling voor de zomertijd dateert uit 1977 – niet toevallig een periode van economische crisis waarin energiebesparing opnieuw belangrijk was.