
Fanfares en harmonieën
Ruim 300 fanfares marcheren nog door Vlaanderen. Bij kermissen en feesten trekken ze door de straten. Zoals de Koninklijke Harmonie van Peer.
De beiaard is een op en top Vlaams muziekinstrument. De oorspronkelijke beiaard van 1510 in het stadhuis van Oudenaarde was waarschijnlijk de oudste.
Vanuit Vlaanderen veroverde de beiaard de hele Lage Landen in de 16e eeuw, en later nog vele andere, tot in de VS toe in de 20e eeuw.
Een beiaard bestaat uit een serie bronzen klokken die hoog in de klokkentoren van een belfort of kerk hangen. De beiaardier bespeelt die klokken via een houten klavier van stokken en pedalen. De klepels zijn met het klavier verbonden door metalen draden.
De beiaard is ontstaan uit het samengaan van twee eerdere vormen van klokkenspel. Bij bijzondere gelegenheden maakten beieraars muziek door met touwen aan de klepels van verschillende zware klokken te trekken. Daarnaast speelden torenuurwerken ook automatisch een voorslag, een melodietje op enkele kleinere klokken om het slaan van het uur voor de omwonenden aan te kondigen. In 16e eeuw werd handmatig en automatisch spel gecombineerd op één reeks klokken, die verbonden werden met een klavier.
De Mechelse stadsbeiaardier Jef Denyn stichtte in 1922 de eerste beiaardschool ter wereld.
In de loop van de 19de eeuw viel de beiaard uit de smaak. Muziekbeleving verschoof naar concertzalen, operagebouwen en salons. Maar aan het einde van de 19de eeuw wakkerde de Mechelse stadsbeiaardier Jef Denyn de interesse in Vlaanderen opnieuw aan. In 1922 stichtte hij de eerste beiaardschool ter wereld. Vandaag is deze school ook de grootste beiaardopleiding ter wereld, met meer dan 100 ingeschreven studenten uit onder andere de Verenigde Staten, Nederland, Oekraïne, Polen en Japan.
Beiaardiers bewerken nu ook popmuziek voor het klokkenspel.
Naast de beiaard in de klokkentoren bestaat er een mobiele beiaard op wielen. België telt er drie. Tijdens de Heilig Bloedprocessie in Brugge sluit zo’n rijdende beiaard de optocht af. Om de klassieke beiaard aantrekkelijk te maken voor een breder en jonger publiek, bewerken beiaardiers nu ook popmuziek voor het klokkenspel. Jan Verheyen, de Hasseltse stadsbeiaardier, trekt rond met zijn Bells Lab. Met zijn toerbeiaard wil hij de Vlaamse beiaardcultuur promoten, in samenspel met moderne muzikanten.