In Hasselt gaat sinds 1682 om de 7 jaar een processie uit tijdens de maand augustus. De processie is ter ere van Virga Jesse, zoals Maria er genoemd wordt. Tijdens die Virga Jessefeesten dragen de Hasselaars een 14de-eeuws eikenhouten Mariabeeld door de versierde straten.

In de 17de en 18de eeuw bestempelden reizigers de regio als de meest katholieke van Europa, vanwege het grote aantal processies dat er door de straten of velden trok. Tijdens zulke optochten richtten priesters en leken zich samen zingend, biddend, musicerend en soms dansend tot God of een heilige. Daarbij droegen de processiegangers allerhande religieuze objecten met zich mee, zoals kruisen, beelden of relieken.

In de loop van de 6de eeuw ontstond op verschillende plaatsen in West-Europa de rondgang met relieken van christelijke heiligen. Vanaf de late middeleeuwen werden die processies in de steden steeds vaker uitgebreid met een burgerlijke stoet, waarin straattheater, reuzen en monsters een belangrijke rol speelden. Om de klemtoon opnieuw op vroomheid en devotie te leggen, maakte de Kerk in de 17de eeuw een onderscheid tussen die ‘processies ter vermaak’ (of ommegangen) en religieuze processies. Maar vaak bleven beide elementen – het religieuze en het niet-religieuze – door elkaar lopen.

De feesten gaan gepaard met allerlei lokale gebruiken. Wijkcomités beelden Bijbelse scènes, Hasseltse legendes of mirakelverhalen uit. Zoals een legende over een kind dat overleed door een val uit een raam, maar weer tot leven kwam nadat zijn lichaam tot bij het Virga Jessebeeld was gebracht.

En er wordt gegeten, zoals bij zoveel Vlaamse feesten. Op de maandag na de eerste rondgang wordt er erwtensoep geserveerd, een gebruik dat zou teruggaan tot de 16de eeuw, toen een Spaanse edelman tijdens een hongersnood erwtensoep uitdeelde.